الفبای مشترک زبان کردی

گسترش ارتباطات مجازی (از طريق كامپيوتر) و در دسترس بودن منابع متنوع اطلاعات الكترونیكی روی اينترنت موجبات سوالات تكنيكی را در زمینه‌ی شكل و نحوه استفاده از ابزار ارتباطی فراهم آورده است. بكار گیری اينترنت، بسرعت بخشی از زندگی روزمره خانواده‌ها در كشورهای غربی شده است. مهاجران كرد نيز به اين مسير ملحق شده و در اين روند جزو كاربران قابل ملاحظه ارتباطات اينترنتی می‌باشند.

تاريخ زبان كردی يك پديده‌ی انعطاف پذير شگفت انگيز بوده است. در حال حاضر تقريباً چهل ميليون نفر در سرتاسر دنيا به گويش‌های گوناگون زبان كردی صحبت می‌كنند. از زمانی كه سرزمين آبا و اجدادی كردها در قلب جغرافيائی خاورميانه مابين كشورهای متعددی تقسيم گرديد، و باعث تشكیل يكی از بزرگترين ملل بدون كشور (دولت) دنیا گردید، برقراری ارتباط از روی مرزهای بين المللی بسیار مشكل گرديده است. تنها از اواخر دهه هشتاد میلادی سخنوران به گويش های مختلف زبان كردی توانسته اند مابين كشورهائی كه كردستان را اداره می كنند با يكديگر ارتباط برقرار سازند. اخيراً در عصر شبكه های ارتباطات كامپيوتری، كردها فصل جديدی را در تاريخ زبانشان آغاز كرده‌اند كه ممكن است آنها را قادر سازد كه با حركتی ملی، زبان كردی را به زبان اول مورد استفاده‌ی كودكانشان تبديل نمايند.

اکنون به دلیل رشد سریع اطلاعات الکترونیکی‌، ادامهٔ حیات زبان کوردی بستگی به توانائی آن در معرفی‌ و شناساندن موثر مشکلات مردمی که به این زبان سخن میگویند دارد. نسل جوانی که دور از کردستان زندگی‌ می‌کند امروز میتواند به آسانی از طریق شبکه جهانی‌ اینترنت با همشهریان و یا همزبانان خود در دیگر نقاط دنیا به زبان مادری ارتباط برقرار کند. البته این امر نیاز به نوسازی  زبان کوردی داشته تا محدودیتی برای افراد پیش نیاید. با ایجاد چنین سیستم ارتباطی‌ گسترده، امکان ایجاد بانک اطلاعاتی الکترونیکی‌ ملی‌ برای کوردها با دسترسی آسان از طریق اینترنت به وجود خواهد آمد. چنین بانک اطلاعاتی‌ میتواند شامل اطلاعات در مورد اقشار مختلف کورد زبان باشد، که در نهایت باعث ایجاد ارتباط نزدیکتر میان گویشهای گوناگون زبان کوردی و همچنین ایجاد راهی‌ نوین برای ارتباط میان نسل قدیم و جدید خواهد شد.

در حال حاضر کوردها از چهار سیستم غیر استاندارد نوشتاری استفاده میکنند. در نواحی مرکزی از حروف الفبای عربی‌ استفاده میشود.  کوردهای ساکن در اتحاد جماهیر شوروی سابق از حروف کیریللیک استفاده میکنند و در جنوب شرقی کوردستان هم استفاده از حروف الفبای فارسی رایج است.

نبود سیستم نوشتاری مشترک ، استفاده از رسانه‌ها و نشریات مربوط به یک منطقه  خاص را در مناطق دیگر ناممکن و بیهوده می‌سازد. در نتیجه بسیاری از صاحبنظران در مورد نیاز فوری به ایجاد یک سیستم الفبایی مشترک به توافق رسیده‌اند.  فرهنگسرای زبان کوردی (کال) بر این باور است که سیستمهای کنونی نوشتاری زبان کوردی دچار کاستیها و اشکالات فراوانی‌ چون توانایی کاربردی بسیار کم مخصوصاً برای کسانی‌ که به گویش‌های متفاوت زبان کوردی سخن میگویند می‌باشد. نکته دیگر ضعیف بودن قوانین و استانداردهای جهانی فناوری اطلاعات ( آی.تی) است. برای جلوگیری از این موارد، فرهنگسرای زبان کوردی (کال) سیستم مشترک الفبایی را مطابق باISO-8859-1 بین‌المللی ایجاد کرده است.

این سیستم نوین ترکیبی‌ است از الفبای لاتین همراه با تغییرات جزئی / نشان‌ها و علائم جدید که با افزایش توانایی‌ها کار را برای کاربران آسانتر ساخته و انعطاف بیشتری بدان بخشیده است. این تلاش‌ها به منظور احیا و ترویج استفاده از زبان کوردی بویژه برای نسل جوان کورد انجام شده است.

سیستم مشترک الفبای کوردی با توجه به سه نکته زیر ایجاد شده:

۱. برای نشان دادن هر صدا یک حرف در نظر گرفته شده.( به استثنای  صداهایی مانند sh,jh)

۲. استفاده نکردن نشانه های تفکیک کننده که نوشتن آنها نیاز به استفاده از برنامه های مخصوص کامپیوتری دارد. تمام حروف  استفاده شده در این سیستم  الفبایی مشترک مطابق با ISO ۸۸۵۹-۱ لاتین ۱ برای زبانهای اروپای غربی و پیرو یک استاندارد جهانی‌ میباشند.

۳. حذف حروفی که سمبل هیچ صدا یا نشانه‌ای در زمان کوردی نمی باشند مانند ع، غ، ح .( بکار گرفتن E/'e/'H/'h/'X/'x' با توجه به گویش های گوناگون جایز می‌باشد. برای اطلاعات بیشتر میتوانید برگه پرسش‌ها و پاسخها را ببینید.) واژه‌های غرض گرفته شده  نیازمند خنثا شدن و  همخوانی با قوانین نوشتاری زبان کوردی را داشته و همزمان با حفظ این قوانین تلفظ به گویش‌های مختلف نیز باید توجیه شده باشد.

این دستگاه/سیستم الفبایی  شامل ۳۴  حرف است. ۴ حرف از نوع حروف diagraph مانند ش، ج و ۴ حرف دیگر: é/ù/ú/í/ در مجموع دارای  ۹ حرف صدا دار و ۲۵ حرف بی‌ صدا می‌باشد. با به کار گرفتن این سیستم کاربران به اسانی‌ قادر به نشر اطلاعات و همچنین استفاده از پست الکترونیکی‌ به زبان کردی خواهند بود. از دیگر فواید این سیستم امکان ساختن فرهنگ لغات کوردی ،غلط یاب واژه‌ها با استفاده از سیستمهای عامل رایج و واژه  نگارها مانند محصولات شرکت Microsoft می‌باشد.این سیستم الفبایی میتواند به آسانی و بدون  محدودیت در هر برنامه کامپیوتری یا جستجوگر به کار گرفته شود. نشریات کوردی در تمام جهان برای همگان در دسترس خواهند بود. فراگیری زبان کوردی به گویشهای گوناگون آسانتر و محبوبتر خواهد شد. جامعهٔ کورد قادر به درک بهتر پیچیدگیهای ( گویشی و فرهنگی‌) حاضر و تجزیه و تحلیل آنها خواهد بود. یک سیستم الفبایی مشترک باعث فهم بهتر و  پرورش منافع ملی‌ کورد خواهد شد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: